Pandemija COVID-19 ostavila je razorne posljedice na vazdušni saobraćaj širom Evrope. Haos na aerodromima širom Evrope traje od sredine juna, otkazano je na stotine letova. Stručnjaci poručuju kolaps na aerodromima tek se očekuje.
Ovog mjeseca će širom Evrope biti održani štrajkovi kabinskog osoblja različitih avio-kompanija, navodi britanski Gardijan.
Nakon štrajka aerodromskih radnika u Parizu, zbog kojeg su otkazane desetine letova, kabinsko osoblje španskog ogranka kompanije Rajaner i Izidžet objavilo je da ovog mjeseca planira dvanaestodnevni štrajk. Radnici traže bolje uslove rada i veće plate. Izidžet je u Španiji najavio devet štrajkova, pa su otkazani letovi planirani od prvog do trećeg jula, od 15. do 17. jula i od 29. do 31. jula.
“Ove datume smo izabrali da bi kompanijama dali priliku da preispitaju svoje odluke, sjednu i nastave pregovore u danima između štrajka. Tako možemo ozbiljno da pregovaramo, bez blokiranja razgovora i otkazivanja sastanaka. Da konačno imamo stvarne pregovore i potpišemo drugi kolektivni ugovor u Španiji” , rekao je portparol Sindikata Španije Pijer Luđi Kopelo.
I “Er Srbija” dobila zahtjev za smanjenje broja sjedišta na letovima
Srpska avio-kompanija “Er Srbija” dobila je zahtjev od aerodroma Šiphol u Amsterdamu da do kraja jula smanji broj sjedišta u ponudi na letovima iz Amsterdama ka Beogradu. “Er Srbija” leti devet puta nedjeljno do Amsterdama.
Aerodrom Šiphol taj zahtev pravda činjenicom da zbog nedostatka radne snage, prevashodno na bezbjednosnoj kontroli, ne može da organizuje proces rada koji bi omogućio opsluživanje aviona na vrijeme pri postojećem obimu saobraćaja, saopšteno je iz “Er Srbije“.
“Limitiranjem broja putnika po letu nanosi velika finansijska i reputaciona šteta, aerodromu Šiphol biće upućena molba da se od zahtjeva odustane, kao i da se ispituju pravne mogućnosti da se zahtijeva nadoknada štete”, navodi u “Er Srbiji”.
“`Er Srbija` takođe smatra da ovakav potez nije zasnovan na odnosu međusobnog poštovanja i uvažavanja, imajući u vidu da srpska nacionalna kompanija na toj ruti neprekidno leti već više od 50 godina i da je bila jedini prevoznik koji je tokom dužeg perioda za vreme pandemije virusa korona održavao saobraćaj između Beograda i Amsterdama”, navodi se u saopštenju iz “Er Srbije”
Piloti skandinavskog SAS-a stupaju u štrajk
Piloti skandinavske avio-kompanije SAS odlučili su da stupe u štrajk, nezadovoljni uslovima rada. Očekuje se da štrajk oko 900 pilota iz Danske, Norveške i Švedske dnevno utiče na polovinu ukupnog broja letova i oko 30.000 putnika koji lete avionima SAS-a.
Oko 900 pilota avio-kompanije SAS je, nakon višednevnih pregovora sa kompanijom, odlučilo da stupi u štrajk, što će, prema procjenama uticati na otkazivanje polovine letova kompanije, kao i na oko 30.000 putnika dnevno, prenosi švedski javni servis SVT.
Piloti su nezadovoljni uslovima rada, ali i zbog toga što smatraju da je SAS prekršio kolektivni ugovor prema kojem je omogućeno ponovno zapošljavanje radnika. Tvrde da je SAS zapošljavao radnike iz partnerskih kompanija, a da starim radnicima nije omogućeno da se ponovo zaposle.
“Duboko žalimo što su naši klijenti pogođeni ovim štrajkom koji dovodi do kašnjenja i otkazivanja letova. Znamo da su svi naši putnici čeznuli za ljetnim odmorom i da su rezervisali putovanja za sebe i svoje najmilije. Zaposleni u SAS-u vrijedno rade kako bi pomogli putnicima. Naši klijenti su pogođeni ovom nesrećnom situacijom. Štrajk je u ovom trenutku razoran za SAS i stavlja budućnost kompanije na kocku, uključujući poslove hiljada kolega” , naveo je Anko van der Verf.
Kolaps na aerodromima tek se očekuje
Stručnjaci upozoravaju da se kolaps na aerodromima tek očekuje.
Velibor Vukašinović, bivši glavni vazduhoplovni inspektor SRJ izjavio je za Kurir da se tek očekuje kolaps na aerodromima. Kako je naveo, period korona virusa u mnogome je uticao na rad aerodroma i avio kompanija, a kako se najavljuje ogromna ekonomska kriza, predviđa da će se problemi tek pojavljivati. Nedostatak osoblja i avioni koji dugo nisu saobraćali samo su jedan od razloga ovakve situacije vazdušnog saobraćaja.
” Avijacija se relativno sporo oporavlja nakon dvije godine zastoja. Obim letova se nije proširio. Imate mnogo inženjera koji su napustili tehniku, imate jedno usporeno ulaženje u štos, u jednu radnu atmosferu, to je širom Evrope. Vratiti 17.000 aviona u let je jako teško, zbog korone mnoge kompanije još uvijek ne mogu da se oporave, a neke su i pred gašnjem. Veliki ekonomski cunami predstoji, mnoge stvari su vezane za avijaciju i da predstoji jedna ekonomska katastrofa. Za sada ne vidim ko će u ovom kolapsu profitirati kada je avijacija u pitanju” , izjavio je Velibor Vukašinović gostujući na Televiziji Kurir.
Za Avio – kompanije najgora 2020. godina
Avio-kompanije su u 2020. godine doživjele najgoru zabilježenu godinu, sa manjim brojem putnika za 60 odsto u odnosu na 2019.
U 2019. godini sa više od 65 miliona radnih mjesta i sa globalnim ekonomskim uticajem od 2,7 biliona dolara imala je komercijalna avijacija.
Već u 2020. godini globalna ekonomija se smanjila za više od tri odsto – više nego dovoljno da izazove ozbiljan pad u vazdušnom saobraćaju. Ekonomski pad je bio pojačan zatvaranjem međunarodnih granica i strogim karantenskim procedurama koje su nametnule vlade širom svijeta, prenose svjetski mediji.
“U 2020. čak 60 odsto posto manje putnika. Prihod avio-kompanija pao za 69 odsto.”
Kao rezultat toga, avio-kompanije su 2020. godine doživjele svoju najgoru zabilježenu godinu, s brojem putnika manjim za 60 odsto u odnosu na 2019. Ukupan prihod koji su ostvarili putnici pao je za 69 odsto, a neto gubici su bili više od 126 milijardi američkih dolara. Kolaps u saobraćaju ogleda se u broju letova koje obavljaju pružaoci usluga vazdušne navigacije. Ovi pružaoci usluga odgovorni su za sigurnost letova pri polasku i dolasku na aerodrome i u tranzitu.
Trenutni model aviokompanije „korisnik plaća“
Međunarodni tim istraživačke mreže “The Conversation” sa sjedištem u Ujedinjenom Kraljevstvu, Irskoj i Kanadi, proveo dvogodišnje istraživanje uticaja Covid pandemije i finansiranje usluga zračne navigacije u avio industriji. Izvještaj je otkrio da je pandemija COVID-19 ozbiljno uticala na one koji pružaju usluga zračne navigacije i pokazao manjkavost u vezi s trenutnim finansijskim modelom u ovoj industriji.
” Model “korisnik plaća” je pristup finansiranju gdje kupci plaćaju punu cijenu robe ili usluge koje konzumiraju. Za model usluge vazdušne navigacije koji plaća korisnik, naknade se obično određuju sistem troškova plus. Obračun je određen troškovima pružatelja usluga vazdušne navigacije podijeljenim sa aviosaobraćajem, plus marža koja pružaocima usluga omogućava da ostvare mali profit. Naknade se određuju čistom gornjom cijenom, pri čemu regulator određuje cijenu, dajući pružaocima usluga vazdušne navigacije podsticaj da smanje troškove. Svrha ovih modela je da učine pružaoce usluga u vazdušnoj plovidbi efikasnijim, ali u odsustvu konkurencije — pružaoci usluga su prirodni monopoli — ovaj sistem ne funkcioniše kako je predviđeno. Neki su čak ukazali na opasnosti komercijalizacije pružaoca usluga vazdušne navigacije”, navodi se u izvještaju istraživačke mreže “The Conversation”.
Radni izazovi
Ovi modeli su se pokazali neadekvatnim pred krizom, poput one koju je stvorila pandemija. Posljedično, smanjeni su troškovi osoblja, što je rezultiralo gubitkom posla, zamrzavanjem zapošljavanja i smanjenjem obuke. Ove mjere mogu kratkoročno postići uštede troškova, ali takođe stvaraju problem organizaciji kada se putnici vrate i promet se poveća.
Mnoge aviokompanije suočile su se s problemima u opsluživanju putnika koji se vraćaju, što je dovelo do otkazivanja letova i haosa na aerodromima, kao direktne posljedice rezova napravljenih kao odgovor na pandemiju.
Očekuje se da će i u Velikoj Britaniji avio-kompanije ove nedjelje otkazati brojne letove, a izvještaji ukazuju na to da će te letove preuzeti Britiš ervejz i da će ta otkazivanja najviše pogoditi najveći britanski aerodrom, Hitrou, navodi Gardijan.
Britanska vlada je pokušala da riješi problem nedostatka osoblja ubrzavanjem procesa bezbjednosnog testiranja novih radnika.
“Britanska vlada ubrzava nacionalne bezbJednosne provJere za nove radnike na aerodromima kako bi riješila nedostatak osoblja nakon pandemije koji je koja je doprinijela haosu za putnike u Velikoj Britaniji i širom Evrope”, saopštila je Vlada Velike Britanije.
I Belgijska kompanija “Brasels erlajnz”, koja je podružnica “Lufthanze”, otkazala je 700 letova tokom ljeta, što je oko šest odsto planiranih letova, javili su belgijski mediji.
Za sada nema najava o mogućem otkazivanju letova sa banjalučkog Aerodroma, a putnici koji su planirali ljetne odmore strahuju da bi ipak moglo doći do otkazivanja unaprijed plaćenih letova.
Redkcija Likvidno
Dodaj komentar